Opgezette buik en de overgang

Een opgeblazen gevoel is vaak een onschuldige, maar vervelende bijkomstigheid van de overgang. De buik voelt vol, strak en opgezwollen. Soms gaat het samen met winderigheid, rommelende darmen, obstipatie, kramp of buikpijn en dat is niet bepaald prettig. Hoewel een opgezette buik zeker niet altijd door de overgang wordt veroorzaakt, spelen je hormonen vaak wel een grote rol.  

Veel vrouwen ervaren verschillende symptomen in de overgang, zoals opvliegers, slaapproblemen en stemmingswisselingen.

Schommelingen in de oestrogeenspiegels beïnvloeden de galproductie in het lichaam. Gal wordt in de lever gemaakt, opgeslagen in de galblaas en gebruikt voor het verteren van vetten. Het is nodig voor een goede spijsvertering en het smeren van de dunne darm.  

Tijdens de overgang daalt de hoeveelheid oestrogeen en progesteron in je lichaam. In de perimenopauze zie je dat de progesteronspiegels sneller dalen, waardoor er oestrogeendominantie ontstaat. Dat overschot kan de galproductie verminderen, waardoor de darmen zwakker worden, je spijsvertering minder goed werkt en gassen zich ophopen; je voelt je opgeblazen, hebt last van verstopping of krijgt steken of krampen. 

Daarnaast hebben hormonale veranderingen invloed op de vochthuishouding. Oestrogeendominantie kan ervoor zorgen dat je lichaam vocht vasthoudt, waardoor je buik opzet en je een opgeblazen gevoel krijgt. 

Andere mogelijke oorzaken van een opgezette buik zijn stress, lucht happen tijdens het eten of een voedselallergie of –intolerantie, zoals een overgevoeligheid voor lactose. Uit onderzoek blijkt dat de meeste mensen lactose goed kunnen verteren als ze jong zijn, maar dat 75 procent van de mensen dit vermogen verliest als ze volwassen wordt. Veel vrouwen zeggen dan ook zich beter te voelen als ze lactose vermijden. 

Buikpijn kan veroorzaakt worden door klachten aan het spijsverteringskanaal, maar ook door (hevige) menstruaties. Heb je aanhoudende buikpijn? Meld je klachten dan bij de huisarts. Het is belangrijk om te weten dat blijvende menstruatiekrampen in sommige gevallen kunnen duiden op endometriose. 

Een opgeblazen gevoel of opgezette buik is een veelgehoorde klacht van vrouwen in de overgang. Met name in de perimenopauze, als de hormonen nog sterk schommelen en oestrogeen domineert. De klachten kunnen tot in de postmenopauze aanhouden, maar ook pas later opzetten. Bij het vinden van een oplossing, helpt het om te onderzoeken of de overgang een rol speelt of dat andere onderliggende factoren de oorzaak zijn. 

Het zal je niet verbazen dat je veel verlichting kunt vinden bij dat wat in je darmen terechtkomt: je voeding.  

• Eet onbewerkte voeding en vermijd pakjes en zakjes. Het suiker en zout in bewerkte voedingsproducten voeden het opgeblazen gevoel. 
• Eet meer vezels. Vezels helpen bij de spijsvertering. Focus op voldoende groente, fruit, volkorenproducten, noten en zaden.  
• Minder met koffie en alcohol. Beide dranken irriteren de maag en darmen en hebben een vochtafdrijvend effect. Dat kan uitdroging veroorzaken en zo voor obstipatie zorgen, wat de klachten verergert. Drink dus lekker veel water of kruidenthee. 
• Zit je veel? Sta elk uur op. Of neem een zit-stabureau. Veel zitten vertraagt de spijsvertering. Door elk uur op te staan en even te heen-en-weren, prikkel je je darmen. 
• Beweging stimuleert de spijsvertering. Beweeg dagelijks minstens 30 minuten, bovenop je normale activiteiten.  
• Wandel na het eten. Ga na het eten een blokje om, zodat je darmen de kans krijgen het voedsel goed te verteren. Een win-win, want wandelen na het eten heeft ook een bewezen effect op het stabiliseren van de bloedsuikerspiegel en een beter humeur.