7 veelgehoorde opvattingen over de overgang die niet waar zijn

Ondanks dat we veel kennis hebben over de overgang en onze hormonen, bestaan er toch een aantal hardnekkige mythes. Misvattingen, beter gezegd. En die misvattingen brengen bij veel vrouwen verwarring. Zonde, want de route naar een fijne overgang begint met kennis over je lichaam. Maar dan wel de juiste.

We ontkrachten zeven veelgehoorde opvattingen over de overgang.

1. Menopauze en overgang is hetzelfde

Deze twee begrippen worden vaak door elkaar gebruikt, maar dat is niet terecht. De menopauze is het moment van je laatste menstruatie. Een moment dat alleen achteraf kan worden bepaald. Pas als je een jaar niet meer ongesteld bent geweest, kun je zeggen dat je de menopauze hebt gehad. Het is dus geen periode, maar een moment. De gemiddelde leeftijd waarop vrouwen in de menopauze komen is 51 jaar. De leeftijd waarop je moeder in de menopauze kwam, heeft een voorspellende waarde.

De overgang is de volledige periode waarin het menstruatiepatroon verandert, inclusief de eerste menstruatievrije jaren waarin er nog overgangsklachten optreden. De overgang kan wel zeven tot tien jaar duren. Dit is voor iedere vrouw anders.

2. Iedere vrouw komt in de overgang en aan de klachten kun je niks doen

Uiteraard komt iedere vrouw in de overgang, dat heeft de natuur zo bepaald. De klachten hoef je daarentegen niet voor lief te nemen. Naast schommelende hormonen zijn er meerdere factoren aan te wijzen waarom je deze klachten krijgt.

Het mooie is dat jij de dirigent bent van jouw ‘hormoonorkest’. Waarmee we proberen te zeggen dat je zelf veel klachten kunt verlichten, en zelfs voorkomen.

Wel is het belangrijk om goed in kaart te laten brengen wat ten grondslag ligt aan jouw klachten. Zo kun je met een persoonlijk leefstijlplan jouw hormonen weer in balans brengen.

Ook preventief valt er veel winst te behalen. Liever voorkomen dan genezen is het motto. Als jouw lichaam aan het begin van de overgang in balans is, verloopt de overgang een stuk makkelijker.

Aanbevolen producten

3. Iedere vrouw in de overgang komt aan

Zeker niet iedere vrouw komt aan tijdens de overgang. Dit verschilt echt van persoon tot persoon. Sommige vrouwen geven aan dat ze niks anders doen dan voorheen en toch veel kilo’s aankomen, endere vrouwen komen slechts een paar kilo’s aan, vaak op hun buik.

Omdat je hormonen alle kanten op kunnen gaan, is het risico op extra gewicht een stuk groter. Maar er zijn ook meerdere oorzaken die eraan ten grondslag kunnen liggen. Zo slapen veel vrouwen slecht en hebben daardoor meer trek. Ook ’s nachts. En dat is natuurlijk niet bevorderlijk voor je gewicht.

Daarnaast neemt je spiermassa tijdens de overgang af, wat betekent dat je minder vet verbrandt. Ook ben je gevoeliger voor stress en doet je lichaam er alles aan om te zorgen dat er suiker beschikbaar is. Het gevolg? Behoefte aan zoetigheid.

Waarom is het dan toch een fabel dat veel vrouwen aankomen? Omdat je zelf veel kunt doen om gewichtstoename te voorkomen of de kilo's weer te verliezen. Is het makkelijk? Vaak niet. En vaak ook lastiger dan je gewend bent. Maar door het aanleren van nieuwe gewoontes kan het zeker. Een gezonde leefstijl is key!

4. Roken heeft geen invloed op de klachten tijdens de overgang

Breken met ongezonde gewoontes is altijd een goed idee en stoppen met roken is één van de belangrijkste. Waarom? Als je rookt, kom je eerder in de overgang, blijkt uit onderzoek.

Roken vermindert de aanmaak van oestrogeen. Hoe meer je rookt, hoe sneller dit proces verloopt. Vervroegd in de overgang komen, vergroot het risico op verschillende aandoeningen, zoals hart- en vaatziekten, diabetes, ziekte van Alzheimer en osteoporose.

Ook zorgt roken voor meer opvliegers. En dat betekent een slechtere slaapkwaliteit en minder energie overdag. En grote kans dat dit ook invloed heeft op je gewicht. Je lichaam vraagt om energie en waar kun je snel energie van maken? Juist, suikers.

5. Alleen hormoontherapie kan klachten verhelpen

Hormoontherapie kan een goede optie zijn om de scherpe randjes van de overgang af te halen. Dat is absoluut waar. Maar het is niet de enige manier. We leggen even uit hoe dat zit.

Het is de bedoeling van de natuur om je geslachtshormonen, oestrogeen en progesteron, te laten dalen. Je bent immers de vruchtbare fase van je leven voorbij en een menstruatie kost een vrouwenlichaam veel energie. Deze skippen is dus een mooie energiebesparing als je ouder wordt. Het bespaart energie die je lichaam voor andere functies kunt gebruiken.

Je lichaam heeft nog steeds oestrogeen en progesteron nodig, maar in mindere mate. De bijnieren nemen die taak na de overgang voor een groot deel op zich. Om je lichaam in dat proces te ondersteunen, kun je zelf veel aanpassingen maken in je leefstijl en voeding.

Deze aanpassingen vormen de basis van een goede gezondheid. Bij iedere vrouw spelen er andere disbalansen die je eerst in kaart wilt brengen. Oké, deze aanpassingen in je voeding en leefstijl zijn niet zo’n snelle win als hormoontherapie, maar wel duurzamer. En veel vrouwen zien (en voelen!) geweldige resultaten.

Geeft het om de een of andere reden niet het gewenste resultaat? Dan kun je in samenspraak met de huisarts kiezen voor hormoonvervangende therapie. Dat geldt ook voor vrouwen met ernstige mentale problemen. Vaak geeft hormoontherapie snel resultaat. Afhankelijk van de situatie, kun je daarnaast starten met het maken van aanpassingen in je leefstijl, want dat blijft hoe dan ook de basis van een goede gezondheid.

6. Je hebt geen zin in seks tijdens de overgang

Hoeveel zin je hebt in seks, verschilt van mens tot mens. Als je een verminderde behoefte aan seks hebt, dan zijn daar verschillende oorzaken voor aan te wijzen.

Zo komen veel vrouwen in de overgang makkelijker aan, waardoor ze minder lekker in hun vel zitten en zich minder zelfverzekerd voelen. Ook is de overgang een fase waarin vrouwen de balans opmaken. Zijn ze nog gelukkig met hun baan? Zitten ze nog in een relatie die bevredigend is? Het laatste kan ervoor zorgen dat je minder of geen zin hebt in seks met je partner.

Daarnaast kan de overgang leiden tot vaginale droogheid (door een verstoring van de hormoonhuishouding, het verminderen van de bloedtoevoer naar de vagina en/of het dunner worden van de weefsels). Seks kan dan pijnlijker zijn, waardoor je er logischerwijs minder zin in hebt.

Wat je leeftijd ook is, elke gezonde vrouw kan seksueel opgewonden raken en vochtig worden. Die seksuele opwinding zorgt ervoor dat de bloedvaten in de vagina gaan openstaan en de vagina vochtig wordt. Dit staat volledig los van het hormoon oestrogeen. Wel heb je vaak meer tijd nodig om vochtig te worden. Genieten van een langer voorspel is daarom geen overbodige luxe.

7. Opvliegers zijn het eerste teken van de overgang

Het eerste symptoom van de overgang is vaak een veranderend menstruatiepatroon. Zo kan de tijd tussen de menstruaties eerst korter worden en worden de tussenpozen daarna steeds langer. Tot de menstruatie volledig uitblijft. Opvliegers zie je bij de meeste vrouwen dan nog niet.

Maar dat hoeft niet zo te zijn. Er zijn ook vrouwen met allerlei overgangsklachten, zoals sombere gevoelens, stemmingswisselingen, gewichtstoename en vermoeidheid, terwijl de menstruatie nog regelmatig is.

Vanaf ongeveer je 35e levensjaar beginnen de geslachtshormonen te schommelen. Vanaf je 40ste zie je daar vaak de eerste gevolgen van. Gemiddeld komt een vrouw op haar 45ste in de overgang. Rond die leeftijd zie je ook vaak de eerste opvliegers, maar ook dat hoeft niet altijd zo te zijn. Er zijn veel vrouwen die nooit een opvlieger hebben en er na de menopauze ineens mee te maken krijgen. En weer een ander merkt er nooit wat van.

Ook hier geldt het credo: zoveel vrouwen, zoveel overgangen. Welke opvattingen heb je zelf over de overgang? Laat het ons weten via een DM op Instagram.

Verlicht jouw klachten

Elk lichaam en elke overgang is anders. En elke oplossing daarom ook. Ontdek hoe leefstijl, voeding, supplementen en medische behandelingen je gezondheid in deze fase kunnen ondersteunen.

Bekijk wat je kunt doen

Bronnen

Dąbrowska J, Dąbrowska-Galas M, Rutkowska M, Michalski BA. (2016). Twelve-week exercise training and the quality of life in menopausal women - clinical trial. PMID: 27095954.; PMCID: PMC4828504.
Taebi M, Abdolahian S, Ozgoli G, Ebadi A, Kariman N. (2018). Strategies to improve menopausal quality of life: A systematic review. PMID: 30079364.
Hoga L, Rodolpho J, Gonçalves B, Quirino B. (2015). Women's experience of menopause: a systematic review of qualitative evidence. PMID: 26455946.
Hayatbakhsh MR, Clavarino A, Williams GM, Sina M, Najman JM. (2012). Cigarette smoking and age of menopause: a large prospective study. Maturitas. PMID: 22695707.