Botontkalking en de overgang
Botontkalking (osteoporose) hoort een beetje bij het ouder worden, maar dat betekent niet dat je hier in de overgang al mee te maken hoeft te krijgen. Je kunt je botten nog jaren sterk en gezond houden, zonder vergrote kans op breuken. En dat is belangrijk, want sterke botten geven je lichaam steun en beschermen je organen. Toch komt botontkalking bij ongeveer één op de drie vrouwen voor. Hoe ouder je wordt, hoe groter de kans wordt. Hoe behoud je sterke botten?
Ik dacht dat botontkalking iets was voor mensen boven de 80. Maar de overgang kan ook bijdragen vertelde mijn arts. - Yvonne (57 jaar)
Uit onderzoek blijkt dat zo’n twintig procent van het botverlies plaatsvindt tijdens de overgang. Over het algemeen zie je dat vrouwen later in hun leven (tien tot twintig jaar na de menopauze) meer kans hebben op breuken of verzakkingen, zoals een gebroken pols, heup of ruggenwervel.
Omdat botontkalking een stille aandoening is, merk je daar in de beginjaren waarschijnlijk niks van. Onder de oppervlakte kan afbreuk plaatsvinden, maar je ervaart hier pas klachten van (zoals een botbreuk of ingezakte wervel) als het bot zodanig is verslechterd dat het sneller breekt. En daar zit vaak het risico én de winst, want je kunt het botverlies nog jaren uitstellen door goed voor je botten te zorgen.
Wat gebeurt er in je lichaam?
Van oestrogeen is bekend dat het een belangrijke rol speelt in de botgezondheid van zowel mannen als vrouwen. Het geslachtshormoon helpt bij het herstellen en vernieuwen van de botten en houdt de botten zo krachtig. Als de oestrogeenspiegels tijdens de overgang dalen, vergroot daarmee de kans op botontkalking (ook wel osteoporose). De dichtheid van de botten neemt af en de botter worden brozer, kwetsbaarder en daarmee vatbaarder voor breuken.
Naast oestrogeen zijn ook calcium en vitamine D belangrijke bouwstenen voor gezonde botten. Calcium houdt de botten sterk en stevig en vitamine D is nodig voor de opname van calcium.
Naast (een hoger risico op) osteoporose kun je ook last hebben van andere overgangsklachten, zoals een ouder wordende huid, minder zin in seks en opvliegers.
Andere oorzaken
Andere factoren die een rol kunnen spelen bij botontkalking zijn insulineresistentie, alcohol, roken, chronische ontstekingen en bepaalde medicatie. Botontkalking komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen, met de overgang als oorzaak.
Ook stress kan het risico op verslechterde botten vergroten. Als je veel stress hebt, maakt je lichaam voortdurend cortisol aan. Een verhoogd cortisol vermindert de botdichtheid en de aanmaak van nieuw bot. Kortom: stress heeft een negatieve invloed op de botvorming.
Heb je een hectische baan, veel verplichtingen naast je werk en weinig tijd voor jezelf? Probeer dan wat vaker op de rem te trappen. Stel prioriteiten, accepteer dat je niet altijd alle ballen hoog kunt houden en ontdek de kracht (en rust) van korte ontspanningsoefeningen en meer pauzes.
Hoe kun je botontkalking voorkomen?
Het is wetenschappelijk aangetoond dat je leefstijl een grote rol speelt bij het behoud van gezonde botten. Gezond eten, beweging en een goede houding zijn key.
- Voeding is de belangrijkste factor van een goede botgezondheid. Met de focus op voldoende calcium, vitamine D, magnesium en vitamine K. Vitamine D, K en magnesium helpen bij de opname van calcium. Vitamine K en magnesium haal je uit voeding, vitamine D maak je aan onder invloed van zonlicht. Omdat we in Nederland door het gebrek aan zonlicht in de winter te weinig vitamine D aanmaken, is een supplement onontkomelijk.
- Een goede houding is belangrijker dan welke vorm van beweging dan ook. Wees je bewust van je houding. Zit en sta rechtop, trek je navel naar binnen en laat je schouders rustig hangen.
- Werk aan je spierkracht en balans. Door je botten te belasten, stimuleer je de botstructuur en -massa. Dat hoeft niet te betekenen dat je uren in de sportschool wilt doorbrengen, maar wel dat je elke dag genoeg beweegt. Wissel een energieke wandeling van 30 minuten bijvoorbeeld af met pilates, zwemmen of yoga.
- Stop met roken en (overmatig) drinken van alcohol. Beide hebben negatief effect op de botgezondheid.
Verminder het risico op botverlies
De kracht van je botten neemt als je ouder wordt af, maar gelukkig kun je dit proces vertragen. Supplementen kunnen daarbij ondersteunen. Belangrijk, want sterke botten zijn van levensbelang.
Welke behandelingen kunnen helpen?
Er bestaan verschillende supplementen die de gezondheid van je botten kunnen ondersteunen*. Loop je een hoger risico op osteoporose of heb je al botontkalking? Dan kan hormoontherapie een optie zijn.
Hormoontherapie bij botonkalking
Bij hormoontherapie worden beide vrouwelijke geslachtshormonen aangevuld: oestrogeen (oestradiol) en progesteron. Het stabiliseert zo de hormoonspiegels en vermindert schommelingen, waardoor het risico op botontkalking kan verminderen. Volgens specialisten is hormoontherapie voor de meeste vrouwen een veilige en effectieve behandeling bij (het voorkomen van) botontkalking.
Na een wervelfractuur ontdekte ik dat ik osteoporose heb. Snel daarna ben ik met hormoontherapie begonnen. - Barbara (50 jaar)
Supplementen bij botontkalking
De kracht van je botten neemt als je ouder wordt af. Maar je kunt dit proces aanzienlijk vertragen. Solgar® Ultimate Bone Support bevat vitamine D3, K2, calcium, magnesium, mangaan, borium, koper en zink en draagt bij aan het behoud van sterke botten*. Een wetenschappelijke formule voor gezonde botten. Vitamine C kan bijdragen aan het behoud van gezonde cellen en weefsels en wordt ingezet bij de ondersteuning van de botten en preventie van osteoporose*.
*Gezondheidsclaim(s) in afwachting van goedkeuring door de Europese Commissie.
Bronnen
- Cauley JA. (2015). Estrogen and bone health in men and women. https://www.sciencedirect.com/
- Stevenson J, medical advisory council of the British Menopause Society. (2022). Prevention and treatment of osteoporosis in post menopausal women. https://thebms.org.uk/publications/consensus-statements/prevention-and-treatment-of-osteoporosis-in-women/
- Sheng B, Li X, Nussler AK, Zhu S. (2021). The relationship between healthy lifestyles and bone health: A narrative review. Medicine (Baltimore). PMID: 33663079.
- Pereira RM, Delany AM, Canalis E. (2001). Cortisol inhibits the differentiation and apoptosis of osteoblasts in culture. Bone. PMID: 11344047.
- Moradell A, Rodríguez-Gómez I, Fernández-García ÁI, Navarrete-Villanueva D, Marín-Puyalto J, Pérez-Gómez J, Villa-Vicente JG, González-Gross M, Ara I, Casajús JA, Gómez-Cabello A, Vicente-Rodríguez G. (2021). Associations between Daily Movement Distribution, Bone Structure, Falls, and Fractures in Older Adults: A Compositional Data Analysis Study. PMID: 33916857.
Een relaxte overgang begint hier
Krijg de tools die je nodig hebt om relaxter door de overgang te gaan en je lichaam beter te begrijpen. Met tips en inzichten van experts en herkenbare verhalen van andere vrouwen. Press play, not pause.
Tips en advies
Je hormonen tijdens de overgang: wat gebeurt er precies in je lijf?
Tijdens de overgang verandert er veel in je lijf. Het is een transitiefase van een vruchtbare periode in je leven naar een onvruchtbare periode. Voor de voortplanting had je lichaam genoeg oestrogeen en progesteron nodig, maar deze hoeveelheid neemt in de overgang af. Je hebt de geslachtshormonen nog steeds nodig voor andere processen in je lijf, maar in mindere mate. En daar heeft de natuur een mooie oplossing voor.
Wies: “Ik kan het niet hard genoeg roepen, maar gezond leven is zó belangrijk.”
Gezond leven is altijd belangrijk, maar helemáál tijdens de overgang.
Sabine (62): "Na al die jaren met PMS-klachten was ik ineens pijnvrij"
Met het begin van de overgang verergerden Sabine haar PMS-klachten. “Hoe dichterbij mijn menstruatie kwam, hoe somberder ik werd.”
FAQ
Kan ik botontkalking terugdraaien?
Helaas kun je botontkalking niet terugdraaien. Door goed voor jezelf te zorgen (gezond te eten, genoeg te bewegen en eventueel ondersteuning met supplementen) kun je het botverlies wel vertragen.
09057675501
