Huidveroudering en de overgang
De huid weegt meer dan elk ander orgaan (het omvat zo’n 15 procent van je totale lichaamsgewicht) en is daarmee het grootste orgaan van de mens. Met name oestrogeen en collageen houden de huid sterk en gezond. Als de hormoonspiegels tijdens de overgang dalen, wordt de huid dunner, slapper en droger. Met de juiste aanpassingen in je leefstijl en ondersteuning van supplementen kun je dit huidverouderingsproces vertragen.
Ik heb meer rimpels en lijntjes en mijn huid is super droog, hoe goed ik ook smeer. - Monique (55 jaar)
Veel vrouwen geven tijdens de overgang aan dat hun huid droger, dunner, slapper en rimpeliger wordt. Ook kan de huid gaan jeuken, tintelen en kunnen wondjes minder snel genezen. Naast het ouder worden van de huid, kun je ook andere huidproblemen ervaren, zoals een onrustige huid, eczeem en acne.
Al in de beginjaren van de overgang neemt het collageen en daarmee de elasticiteit en dikte van de huid af. Je huid veroudert verder naarmate de jaren verstrijken. Die afname versnelt na menopauze en de huid wordt dunner en slapper (ongeveer op hetzelfde tempo als dat de botdichtheid afneemt). In de jaren na de menopauze neemt de dikte van de huid jaarlijks met 1,13 procent af als collageen jaarlijks met 2,1 procent vermindert.
Wat gebeurt er in je lichaam?
Als het aankomt op de conditie van de huid speelt met name de afname van oestrogeen en collageen een grote rol. Oestrogeen stimuleert de aanmaak van collageen, een onmisbare bouwstof (eiwit) voor een gezonde, stevige huid (maar ook de spieren, gewrichten en botten hebben collageen hard nodig om goed te functioneren).
Collageen houdt weefsels door het hele lichaam sterk en veerkrachtig. Neemt oestrogeen af, dan daalt ook het collageen in je huid. Het resultaat? De huid wordt dunner, er ontstaan rimpels en invloeden van buitenaf tasten de huid sneller aan. Collageen zorgt er ook voor dat de huid water vasthoudt. Minder collageen betekent daarom een minder gehydrateerde huid.
Daarnaast helpt oestrogeen bij het reguleren van de enzymen die collageen afbreken. Als er minder oestrogeen in het lichaam aanwezig is, kunnen die enzymen actiever worden waardoor het collageen in de huid sneller afbreekt.
Bovendien produceren de talgklieren (die de huid soepel houden en beschermen tegen uitdroging) minder olie naarmate je ouder wordt. Waar mannen een minimale afname ervaren, neemt de olieproductie bij vrouwen geleidelijk af vanaf de menopauze waardoor de huid droger wordt en kan gaan jeuken.
Andere factoren die bijdragen aan huidveroudering
Naast hormonale veranderingen speelt leeftijd een grote rol bij huidproblemen en -veroudering (het verouderingsproces begint vanaf ongeveer je 25ste levensjaar al). Daarnaast is aangetoond dat roken, alcohol, de zon en slaapgebrek de collageenproductie aantasten en de huid kunnen beschadigen en verouderen.
Zeker 80 procent van de zichtbare huidveroudering komt door blootstelling aan de zon, toont onderzoek aan. Bescherm je huid altijd met SPF30 over hoger als je langer dan 20 minuten in de zon bent.
Ook stress (waar je tijdens de overgang gevoeliger voor bent) is een trigger voor huidproblemen, zoals eczeem, acne en huidveroudering. Het stresshormoon cortisol breekt collageen af, wat het verouderingsproces versnelt.
Naast een verouderde huid kun je tijdens de overgang ook andere klachten ervaren, zoals haaruitval, een slechte nachtrust en blaasontstekingen.
Wat is de functie van de huid?
De huid bestaat uit drie lagen: de opperhuid, lederhuid en het onderhuids bindweefsel. Je staat er waarschijnlijk niet zo vaak bij stil, maar al die lagen van je huid vervullen dagelijks verschillende belangrijke functies:
- Het beschermt tegen verwondingen, ziekteverwekkers en schadelijke stoffen
- Het beschermt tegen UV-straling van de zon
- Het speelt een rol bij de productie van vitamine D
- Het controleert het vochtgehalte van je lichaam
- Het is een zintuig (je kunt ermee voelen)
- Het helpt bij het reguleren van de lichaamstemperatuur
Wat kun je zelf doen?
Het ouder worden gaat hoe dan ook gepaard met het verouderen van de huid. In de overgang kan dat proces versnellen. Daarom is het belangrijk om zorg te dragen voor je huid met gezonde voeding, goede huidverzorging en weinig stress.
- Eet gezond en gevarieerd en genoeg essentiële vetzuren. Je voeding beïnvloedt voor een groot deel de gezondheid van je huid, wijzen wetenschappelijke onderzoeken naar het menselijk lichaam uit. Eet groente en fruit in alle kleuren van de regenboog en voeding die rijk is aan omega 3, zoals walnoten, chiazaad en vette vis. Supplementen, zoals een algen- of visoliesupplement, kunnen bij een gezond voedingspatroon ondersteunen.
- Stop met roken en minimaliseer je alcohol inname. Onderzoek na onderzoek wijst uit dat er een duidelijk verband is tussen roken, alcohol en huidveroudering. Hoe meer en hoe langer je rookt, hoe sneller de huid veroudert. Hetzelfde geldt voor veel alcohol drinken: het onttrekt vocht en remt de collageenaanmaak.
- Stimuleer een goede spijsvertering. De gezondheid van de huid wordt voor een groot deel bepaald door de gezondheid van de darmflora. Ondersteun je spijsvertering door o.a. veel vezels (30 gram per dag), gefermenteerde producten en groene bladgroenten te eten. Tip: de vezelmeter van de Maag Lever Darm Stichting geeft inzicht in de meest vezelrijke voeding.
- Bescherm je huid altijd tegen de zon. Zonbeschadiging is voor veel mensen één van de grootste factoren van huidveroudering. Dermatologen raden aan om je huid bij blootstelling aan de zon altijd met een zonnebrand van minstens SPF 30 te beschermen.
- Voed je huid met de juiste huidverzorging voor jouw huid. Vermijd huidverzorging met geurstoffen en irriterende alcohol (die drogen je huid alleen maar meer uit) en kies voor producten met bewezen effectieve ingrediënten, zoals retinol (vitamine A), collageen, squalaan, hyaluronzuur, niacinamide, vitamine C en/of vitamine E.
Verbeter je huid van binnenuit
Dat je huid ouder wordt, is een onomkeerbaar feit. Supplementen kunnen het verouderingsproces vertragen en de gezondheid van de huid een boost geven.
Welke behandelingen kunnen helpen?
Het klinkt cliché, maar een gezonde huid komt van binnenuit. Gezonde voeding is daarom essentieel om je huid nog lang sterk en stralend te houden. Supplementen kunnen daarbij ondersteunen.
Supplementen bij huidveroudering
Verminder de tekenen van huidveroudering. Hyaluronzuur, collageen en vitamine C zijn bewezen effectieve bouwstoffen voor een optimale huid. Solgar® Collagen Hyaluronic Acid bevat een hoogwaardige vorm van alle drie de stoffen voor een stevige, gehydrateerde en gezonde huid.*
*Gezondheidsclaim(s) in afwachting van goedkeuring door de Europese Commissie.
Ik begon na enkele weken collageen slikken een verschil op te merken. Ik zag het eerst op m’n handen en toen m’n gezicht en nek. - Radha (46 jaar)
Kan hormoontherapie helpen?
Hormoontherapie (HST) kan helpen bij het verlichten van hevige overgangsklachten. De behandeling vult het natuurlijke verlies van bepaalde hormonen tijdens de overgang tijdelijk aan. Klachten als opvliegers, nachtzweten en een slechte nachtrust kunnen daardoor verlichten. Voor huidveroudering alleen wordt hormoontherapie niet voorgeschreven. Heb je naast huidklachten ook last van andere, hevige overgangsklachten (zoals vasomotore klachten)? Dan kun je hormoontherapie wel overwegen.
Bronnen
- Raine-Fenning NJ, Brincat MP, Muscat-Baron Y. (2003). Skin aging and menopause : implications for treatment. PMID: 12762829.
- Nair PA. (2014). Dermatosis associated with menopause. J Midlife Health. PMID: 25540566.
- Northwestern Medicine. Riley JM. (2022). Menopause and Your Skin. https://www.nm.org/healthbeat/healthy-tips/menopause-and-your-skin
- Lopez-Ojeda W, Pandey A, Alhajj M, et al. (2022). Anatomy, Skin (Integument) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK441980/
- Just M, Ribera M, Monsó E, Lorenzo JC, Ferrándiz C. (2007). Effect of smoking on skin elastic fibres: morphometric and immunohistochemical analysis. PMID: 17199572.
- Goodman GD, Kaufman J, Day D, Weiss R, Kawata AK, Garcia JK, Santangelo S, Gallagher CJ. (2019). Impact of Smoking and Alcohol Use on Facial Aging in Women: Results of a Large Multinational, Multiracial, Cross-sectional Survey. PMID: 31531169.
- Zouboulis CC, Blume-Peytavi U, Kosmadaki M, Roó E, Vexiau-Robert D, Kerob D, Goldstein SR. (2022). Skin, hair and beyond: the impact of menopause. PMID: 35377827.
- Michalak M, Pierzak M, Kręcisz B, Suliga E. (2021). Bioactive Compounds for Skin Health: A Review. PMID: 33445474.
- Harvard T.H. Chan School of Publiec Health. (2021). Collagen. https://hsph.harvard.edu/department/nutrition/
- Flament F, Bazin R, Laquieze S, Rubert V, Simonpietri E, Piot B. (2013). Effect of the sun on visible clinical signs of aging in Caucasian skin. PMID: 24101874.
Een relaxte overgang begint hier
Krijg de tools die je nodig hebt om relaxter door de overgang te gaan en je lichaam beter te begrijpen. Met tips en inzichten van experts en herkenbare verhalen van andere vrouwen. Press play, not pause.
Tips en advies
Hoe herken je een oestrogeendominantie (en wat kun je eraan doen)?
Eén van de belangrijkste oorzaken van overgangsklachten vóór de menopauze.
Je hormonen tijdens de overgang: wat gebeurt er precies in je lijf?
Tijdens de overgang verandert er veel in je lijf. Het is een transitiefase van een vruchtbare periode in je leven naar een onvruchtbare periode. Voor de voortplanting had je lichaam genoeg oestrogeen en progesteron nodig, maar deze hoeveelheid neemt in de overgang af. Je hebt de geslachtshormonen nog steeds nodig voor andere processen in je lijf, maar in mindere mate. En daar heeft de natuur een mooie oplossing voor.
José (62): "Ik vroeg me weleens af of ik in de overgang was, want ik merkte er niks van”
Elke overgang is anders en niet iedereen merkt er iets van. Toen José op haar 52ste stopte met de pil, werd ze niet meer ongesteld: “Ik had nergens last van.”
FAQ
Welke supplementen ondersteunen een gezonde huid?
De voedingsstoffen uit je voeding zijn van grote invloed op je huid. Supplementen kunnen daarbij ondersteunen. Naast collageen worden vitamine A, C en E, selenium, koper, zink, silicium, polyfenolen, carotenoïden, en onverzadigde vetzuren in verband gebracht met een gezonde en elastische huid. Zink en vitamine C (ascorbinezuur) zijn o.a. nodig om de aanmaak van collageen te stimuleren.
