Vleesboom en de overgang

De wetenschap is er nog niet over uit waarom en hoe een vleesboom in de baarmoeder precies ontstaat. Dat ze bij het gros van de vrouwen zo tussen hun 30ste en 50ste ontwikkelen, weten we dan weer wel. Vier op de vijf vrouwen heeft één of meerdere vleesbomen, maar gelukkig geven ze lang niet altijd klachten. 

Wat ook bekend is, is dat vleesbomen groeien onder invloed van oestrogeen en progesteron. Met name een hoge oestrogeenspiegel heeft effect op de groei van een myoom, bevestigt wetenschappelijk onderzoek.  

Tijdens de overgang schommelt je hormoonhuishouding, wat de groei van vleesbomen dus kan beïnvloeden. Vooral als tijdens de perimenopauze progesteron sneller afneemt dan oestrogeen en er een oestrogeendominantie ontstaat: een overschot aan oestrogeen ten opzichte van progesteron. 

Veel vrouwen ervaren verschillende symptomen in de overgang, zoals opvliegers, slaapproblemen en stemmingswisselingen.

Naast hormonen kunnen andere factoren bijdragen aan het ontstaan van vleesbomen. Erfelijkheid speelt een rol; als vleesbomen in je familie voorkomen, loop je een groter risico. Bovendien is je leefstijl (zoals voeding en stress) van invloed op je hormoonspiegels en oestrogeendominantie, wat effect kan hebben op de groei van vleesbomen. Een hoge bloeddruk en obesitas kunnen bijvoorbeeld het risico op vleesbomen vergroten. Vleesbomen kunnen ook groeien door bepaalde vormen van hormoontherapie.

In de meeste gevallen merk je niets van een vleesboom. Ze geven vaak geen klachten/symptomen en worden regelmatig ‘per toeval’ ontdekt bij een lichamelijk onderzoek door de arts. Je weet dus niet altijd dat je een vleesboom hebt.  

Is de vleesboom (of –bomen) groter, dan veroorzaken ze sneller klachten. Wat je kunt merken: 

• Hevig bloedverlies tijdens de menstruatie 
• Pijn tijdens de menstruatie 
• Tussentijdse bloedingen  
• Pijn bij de seks 
• Veel moeten plassen (druk op de blaas) 
• Bekkenpijn/pijn in de onderrug 
• Darmklachten en stekende pijn in uw buik 
• Verminderde vruchtbaarheid 

Goed om te weten: hevig bloedverlies is de meest gehoorde klacht van vrouwen in de overgang met een vleesboom, maar niet alle hevige menstruaties zijn gelinkt aan een vleesboom. Dat maakt het belangrijk om goed te laten onderzoeken wat precies ten grondslag ligt aan je klachten, zodat je de stappen kunt nemen en de juiste behandeling krijgt. 

Vleesbomen komen meestal voor bij vrouwen in hun jongere, vruchtbare jaren, vaak vanaf hun 30ste levensjaar. Geschat wordt dat 70 tot 80 procent van de vrouwen één of meer vleesbomen ontwikkelt op een punt in haar vruchtbare leven.  

In de overgang laat die vleesboom onder toedoen van hormoonschommelingen sneller van zich horen: onderzoek laat zien dat klachten van een vleesboom vaker voorkomen tijdens de perimenopauze. Meestal veroorzaakt door de relatief hoge oestrogeenspiegel ten opzichte van progesteron. 

De kans op vleesbomen is trouwens groter bij zwarte vrouwen van Afrikaanse afkomst, bevestigt onderzoek. Ook zijn vleesbomen bij zwarte vrouwen vaak groter en ontwikkelen ze zich op jongere leeftijd. 

Na de menopauze slinken vleesbomen vaak weer door de lagere hormoonspiegels en komen klachten minder vaak voor. Maar wees je ervan bewust dat vleesbomen op latere leeftijd nog altijd bloedingen en pijn kunnen veroorzaken. Heb je na de overgang klachten, raadpleeg dan altijd de huisarts. 

Omdat niet duidelijk is waardoor een vleesboom ontstaat, is het ook niet duidelijk hoe je ze kunt voorkomen. Wel kun je de kans verkleinen dat ze groeien en/of complicaties geven door goed voor jezelf te zorgen en zo je hormoonhuishouding te ondersteunen. Gezonde voeding, genoeg beweging en voldoende rust zijn tijdens deze fase van je leven belangrijker dan ooit. Bekijk hoe je goed voor je gezondheid (en daarmee je hormoonhuishouding) zorgt. 

Supplementen kunnen je gezondheid als vrouw in de overgang ondersteunen. Je wilt bijvoorbeeld extra letten op vitamine D, magnesium en omega-3-vetzuren. Ook van een hoogwaardig multivitaminen- en mineralencomplex merken veel vrouwen goede resultaten. Begin je met supplementen? De regel is dat je ze drie maanden de tijd wilt geven om effectiviteit te tonen. 

Als een vleesboom klachten geeft, kun je deze operatief laten verwijderen. Na de operatie zijn veel klachten verdwenen of sterk verminderd. Een enorme opluchting! Het laten verwijderen van een myoom betekent overigens niet dat er geen nieuwe vleesbomen kunnen ontwikkelen (die weer klachten kunnen geven). Dus blijf goed voor jezelf zorgen.