Opgezette schildklier en de overgang
Je bent niet de enige als je tijdens de overgang klachten ervaart zoals slechts slapen, overmatig zweten of haaruitval. Vaak worden die symptomen gezien als normale verschijnselen van deze nieuwe levensfase, maar ze kunnen ook wijzen op een schildklieraandoening die wordt veroorzaakt door de hormonale veranderingen tijdens de overgang. Wat kun je doen als je een pijnlijke of opgezette schildklier in je halsgebied hebt opgemerkt? En kunnen supplementen je gezondheid in deze fase ondersteunen?
Ik dacht dat ik moe was vanwege de overgang, totdat een bloedtest een schildklieronderfunctie aantoonde. Met de juiste behandeling voel ik me nu beter. - Ines (58)
Veel symptomen van een schildklieraandoening lijken op de symptomen van de overgang, zoals gewichtstoename, vermoeidheid of haaruitval. Veel vrouwen beschouwen deze bijwerkingen daarom als normaal. Maar als een schildklieraandoening niet wordt herkend en behandeld, bijvoorbeeld omdat wordt aangenomen dat het door de overgang komt, kunnen de symptomen verergeren.
Merk je dat je schildklier pijn doet of is opgezet? Raadpleeg dan zeker een arts. De arts kan een bloedtest doen om de aanwezigheid van schildklierhormonen in jouw bloed te controleren.
Een vergrote schildklier verdwijnt meestal wanneer het overschot of gebrek aan schildklierhormonen in evenwicht wordt gebracht. Een tijdige diagnose en goede behandeling van een schildklieraandoening verbetert niet alleen de pijnlijke of opgezette schildklier, maar vermindert ook andere klachten die hiermee verband houden, zoals vermoeidheid, nervositeit en gewichtstoename.
Wat gebeurt er in je lichaam?
Maar wat gebeurt er precies in het lichaam als de schildklier hard of opgezet is? Bij een schildklieroveractiviteit (of een te snelle schildklier) produceert de schildklier te veel hormonen. Dit leidt tot groei van het schildklierweefsel, waardoor je schildklier opzet.
Bij een schildklieronderactiviteit (of een te trage schildklier) maakt de schildklier te weinig hormonen aan. Ook dan kan een zwelling ontstaan in het onderste halsgebied. Die zwelling wordt ook wel struma of krop genoemd.
Directe oorzaken van een opgezette schildklier
De schildklier bevindt zich aan de voorkant van de hals en is een orgaan dat schildklierhormonen, zoals thyroxine (T4) en trijoodthyronine (T3), maakt. Deze hormonen reguleren onder andere je stofwisseling, het cardiovasculaire systeem en je lichaamstemperatuur.
Merk je tijdens de overgang een pijnlijke, opgezette of harde schildklier op? Het is goed om te weten dat dat geen direct symptoom van de overgang is, aangezien de zwelling niet wordt veroorzaakt door de afnemende geslachtshormonen oestrogeen en progesteron. In plaats daarvan is de directe oorzaak meestal een over- of onderactiviteit van de schildklier.
Een schildklieronderfunctie treedt op wanneer de schildklier te weinig schildklierhormonen produceert, wat de stofwisseling vertraagt en symptomen zoals gewichtstoename, vermoeidheid en gevoeligheid voor kou kan veroorzaken. Er is sprake van een overactiviteit als de schildklier te veel schildklierhormonen produceert, wat de stofwisseling versnelt en symptomen zoals gewichtsverlies, nervositeit en hartkloppingen veroorzaakt.
Indirecte oorzaken van een opgezette schildklier
De hormonale schommelingen van oestrogeen en progesteron tijdens de overgang kunnen een indirecte oorzaak zijn van jouw schildklierproblemen of deze verergeren. Sommige studies suggereren dat zowel progesteron als oestrogeen de werking van schildklierhormonen kunnen beïnvloeden. De schildklier produceert het schildklierhormoon T4 dat moet worden omgezet in het actieve hormoon T3 om te functioneren. Progesteron ondersteunt bij de omzetting van het hormoon. Daarnaast kan een afname van oestrogeen de hoeveelheid vrij T4 in het bloed beïnvloeden.
Andere indirecte oorzaken van een zwelling of vergroting van de schildklier als gevolg van een over- of onderproductie van schildklierhormonen zijn: een tekort of overschot aan voedingsstoffen (zoals jodium of selenium), een schildklierontsteking (thyreoïditis) en gebruik van bepaalde medicatie. Om de juiste behandeling te vinden, is het dus belangrijk om de indirecte oorzaak van jouw schildklierproblemen vast te stellen.
De overgang bij schildklierpatiënten
Er zijn aanwijzingen dat de klachten tijdens de overgang bij mensen met een schildklieraandoening ernstiger zijn. Ook vrouwen bij wie de schildkliermedicatie niet optimaal is ingesteld, kunnen vanwege de wederzijdse beïnvloeding van hormonen tijdens de overgang vaker en hevigere klachten hebben.
Om toch op een relaxte manier door de overgang te gaan, is het belangrijk om hier goed met de arts over te communiceren. Bespreek openlijk jouw overgangsklachten met de arts en laat regelmatig jouw schildklierwaarden controleren om de medicatie optimaal in te stellen.
Wat kun je zelf doen?
Als je een opgezette schildklier hebt en vermoedt dat er iets mis is, is het belangrijk om naar de dokter te gaan en de nodige tests te laten uitvoeren. De behandeling is afhankelijk van jouw schildklierfunctie. Bij een te snelle schildklier worden medicijnen voorgeschreven die de hormoonproductie van de schildklier reguleren. Bij een trage schildklier worden schildklierhormoonpreparaten gebruikt om het hormonale evenwicht te herstellen.
Daarnaast kunnen supplementen de hormoonhuishouding tijdens de overgang en de functie van de schildklier ondersteunen. Slik niet zomaar iets (met name als je medicatie gebruikt), maar overleg met je arts bij welke hoogwaardige supplementen jij baat hebt.
Een relaxte overgang begint hier
Krijg de tools die je nodig hebt om relaxter door de overgang te gaan en je lichaam beter te begrijpen. Met tips en inzichten van experts en herkenbare verhalen van andere vrouwen. Press play, not pause.
Welke behandelingen kunnen helpen?
Twijfel je of je schildklier niet goed werkt, of heb je in het verleden al problemen gehad? Laat het dan testen bij een arts en zoek samen naar de juiste behandeling. Ga er niet zelf mee experimenteren met supplementen of medicijnen—een goede behandeling bij schildklierproblemen begint met de juiste diagnose.
Kan hormoontherapie helpen?
Voel je je niet helemaal jezelf en denk je dat je schildklier ermee te maken heeft? Laat het voor de zekerheid testen bij je huisarts. Als overgangsklachten zoals opvliegers, vaginale droogheid en nachtelijk zweten je dagelijks leven beïnvloeden, kan hormoontherapie een optie zijn. Overleg met je arts wat het beste bij jou past.
Kunnen supplementen helpen?
Vermoed je schildklierklachten? Laat je eerst checken door een arts – zomaar supplementen nemen kan risico’s geven. Heeft je arts groen licht gegeven of is je schildklier in orde? Dan kunnen hoogwaardige supplementen je gezondheid een boost geven. Zeker tijdens de overgang, want je lichaam heeft dan extra ondersteuning nodig.
Bronnen
- Mayo Clinic. (o. J.). Kropf - Symptome und Ursachen. Abgerufen von https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/goiter/symptoms-causes/syc-20351829
- NHS (20230). Overactive thyroid (hyperthyroidism). https://www.nhs.uk/conditions/overactive-thyroid-hyperthyroidism/
- Schildklier Organisatie Nederland. (n.d.). Schildklier en de overgang. Abgerufen von https://schildklier.nl/schildklieraandoeningen/schildklier-en-de-overgang/
- Smith, J. K., & Johnson, A. B. (2019). Thyroid function and dysfunction in relation to the menopause. Journal of Endocrinology, 35(2), 123-135.
- Yadav, M., Kose, V., & Bhalerao, A. (2023). Frequency of Thyroid Disorder in Pre- and Postmenopausal Women and Its Association With Menopausal Symptoms. Cureus, 15(6), e40900. https://www.cureus.com/articles/164103-frequency-of-thyroid-disorder-in-pre--and-postmenopausal-women-and-its-association-with-menopausal-symptoms#!/
Tips en advies
Deze 4 supplementen zijn onmisbaar tijdens de overgang (aldus een menopauzespecialist)
Er zijn een aantal supplementen die ik iedere vrouw zou adviseren.
Mildred (46): “Laat je niet uit het veld slaan door één arts die je vertelt dat het erbij hoort"
De overgang verliep voor Mildred niet vlekkeloos. Denk: opvliegers, weinig zin in seks, futloosheid, de hele mikmak. Ze probeerde van alles, de oplossing vond ze online.
Hou van je hart: verlaag het risico op hart- en vaatziekten tijdens de overgang
Een onderschatte uitdaging tijdens de overgang.
FAQ
Hoe weet ik of het overgangsklachten zijn of een schildklieraandoening is?
Heb je tijdens de overgang een opgezette schildklier? Raadpleeg dan je arts. De arts kan een bloedtest uitvoeren die helpt bij het vaststellen van een mogelijke onderliggende aandoening.
Wat kan ik zelf doen bij een opgezette schildklier?
Het is absoluut aan te raden om naar de dokter te gaan en niet zelf medicijnen of voedingssupplementen te proberen. De behandeling is sterk afhankelijk van een nauwkeurige diagnose van jouw schildklier.
Wat zijn de kenmerken of symptomen van een schildklieraandoening?
Een schildklieraandoening kan allerlei symptomen veroorzaken, waaronder: nervositeit, angsten, irritaties, stemmingswisselingen, slaapproblemen, aanhoudende vermoeidheid of slapheid, gevoeligheid voor warmte, zwelling in je nek, snelle of onregelmatige hartslag, spiertrekkingen of trillen, gewichtsverlies, een warme huid en overmatig zweten, rode handpalmen, jeukende uitslag, losse nagels, haarverlies, gewichtsverlies en oogproblemen (zoals droge ogen).
