Droge en jeukende huid en de overgang
Tijdens de overgang verandert er veel, zo ook voor ons grootste orgaan: onze huid. Veel vrouwen geven aan dat de huid in deze periode droger wordt en jeukt. En niet alleen in het gezicht, ook op andere lichaamsdelen, zoals je armen of borst. Hoe komt dit? En wat kun je, naast goed insmeren, nog meer doen?
De droge huid in mijn gezicht kan ik nog hebben, m’n huid goed insmeren helpt. Maar die jeukende hoofdhuid maakt me gek! - Betty (61)
Al in de perimenopauze begint het oestrogeenniveau te schommelen en af te nemen, wat kan leiden tot de eerste tekenen van een droge huid en huidveroudering. Toch komen een droge en/of een jeukende huid vaker later in de overgang voor, met name na het volledig uitblijven van de menstruatie als het oestrogeenniveau sterk is afgenomen. In de postmenopauze is het oestrogeenniveau constant laag, waardoor de huid nog droger kan worden.
Vrouwen die tijdens de overgang last hebben van een droge huid en jeuk beschrijven dit vaak als een ‘stekend’ of ‘tintelend’ gevoel. Vaak in het gezicht, de nek, de rug, de borst of de hoofdhuid, maar de jeuk kan over het hele lichaam optreden. De drang om te krabben, kan vervelend zijn en je slaap maar ook je dagelijks leven verstoren.
Heb je last van jeuk? Je bent echt niet alleen. Een droge huid bij vrouwen boven de 65 jaar is een veelvoorkomend probleem, aldus verschillende onderzoeken. Vaak ook in combinatie met andere typische overgangsklachten. Let wel: wat je ervaart, is erg verschillend per persoon. De een heeft meer of blijft langer last houden van een droge huid en/of andere huidproblemen dan de ander.
Wat gebeurt er in je lichaam?
Tijdens de overgang vermindert geleidelijk de productie van oestrogeen en progesteron in de eierstokken. Vooral de afname van oestrogeen heeft merkbare gevolgen voor de huid. Met de dalende oestrogeenspiegel neemt namelijk ook de productie van collageen af, een eiwit dat de huid vochtig, elastisch en strak houdt. Als je lichaam minder collageen aanmaakt, leidt dit onder andere tot huidveroudering.
De afname van oestrogeen kan ook de activiteit van de talgklieren verminderen, waardoor er minder natuurlijk huidvet wordt geproduceerd en de huid logischerwijs droger wordt.
Waar komt die jeuk dan vandaan? Droge huid jeukt gemakkelijker omdat de huidbarrière beschadigd is en de huid gevoeliger reageert op externe prikkels. Deze jeuk, die trouwens over het hele lichaam kan optreden, wordt in de geneeskunde pruritus genoemd.
Andere factoren die bijdragen aan een droge huid
Naast hormoonschommelingen kunnen de volgende factoren invloed hebben op een droge en/of geïrriteerde huid:
- Roken: Roken vernauwt de bloedvaten, vermindert de doorbloeding van de huid en vermindert de huidvochtigheid.
- Te veel zon: De zon en de zonnebank beschadigen de huid, versnellen het proces van huidveroudering en verminderen de huidvochtigheid. Gebruik dagelijks zonnebrandcrème met SPF 30 of hoger.
- Heet douchen en baden: De hitte onttrekt de natuurlijke vetten uit de huid en maakt de huid droog en schilferig. Douche liever lauwwarm (of koud). Gebruik in plaats van douchegel of zeep een pH-neutraal product of laat het helemaal achterwege – de huid heeft geen zeep nodig.
- Ongeschikte huidverzorgingsproducten: Producten en cosmetica met alcohol of geurstoffen kunnen de huid irriteren en uitdrogen. Gebruik producten met bewezen werkzame ingrediënten zoals retinol (vitamine A), collageen, squalaan, hyaluronzuur, niacinamide, vitamine C en/of vitamine E.
Ook kunnen medicijngebruik en/of andere onderliggende aandoeningen kunnen je huidklachten veroorzaken of verergeren. Het is dus belangrijk om verschillende oorzaken in overweging te nemen.
Wat kun je zelf doen?
De juiste huidverzorging is belangrijk om je huid gezond en gehydrateerd te houden, maar ook je leefstijl en voeding spelen een grote rol. Wat kun je doen om je huid van binnenuit te voeden en uitdroging te voorkomen?
- Neem voldoende vitamine E. Vitamine E helpt de huid gehydrateerd te houden door een barrière te vormen die het vochtverlies vermindert. Het komt rijkelijk voor in voedingsmiddelen zoals amandelen, avocado's, hazelnoten en pijnboompitten.
- Eet veel fruit en groenten. Hierin zit veel vitamine C en antioxidanten. Vitamine C ondersteunt onder andere de collageenproductie en antioxidanten beschermen de huid tegen schade door vrije radicalen. Vitamine C zit bijvoorbeeld in kiwi’s, citrusvruchten en rode paprika. Antioxidanten vind je in bosbessen, groene bladgroenten en groene thee.
- Let op dat je voldoende essentiële vetzuren binnenkrijgt. Gezonde vetten houden de huid vochtig en gehydrateerd. Walnoten, chiazaad, avocado en vette vis zijn rijk aan omega-3-vetzuren, maar ook voedingssupplementen zoals algen- of visolie kunnen helpen.
- Drink voldoende. Drink minimaal 1,5 liter water per dag om je huid goed van vocht te voorzien. Het klinkt logisch, maar wordt toch vaak vergeten.
Een gezonde huid, ook tijdens de overgang
Dat je huid ouder wordt, is een onomkeerbaar feit. Voedingssupplementen kunnen de gezondheid van de huid bevorderen.
Welke behandelingen kunnen helpen?
Een droge en jeukende huid tijdens de overgang kun je verlichten door je leefstijl en dieet aan te passen. Eet gezond en gevarieerd, en hydrateer voldoende door water te drinken. Kies daarnaast voor huidverzorging die je huid kalmeert en hydrateert zonder te irriteren, zodat je huid gezond blijft.
Kan hormoontherapie helpen?
Bij hormoontherapie worden geslachtshormonen tijdelijk aangevuld die tijdens de overgang van nature afnemen. Dit kan helpen bij ernstige klachten, zoals stemmingswisselingen, nachtelijk zweten en vaginale droogheid. Heb je naast een droge en jeukende huid ook last van andere zware symptomen? Dan kan hormoontherapie een geschikte optie voor je zijn.
Kunnen supplementen helpen?
Tijdens de overgang is gezonde voeding nog belangrijker: je lichaam gaat door een transitiefase en heeft daar voldoende brandstof en bouwstoffen voor nodig. Voedingssupplementen kunnen je (huid)gezondheid in deze levensfase verbeteren. Ontdek welke supplementen beschikbaar zijn.
Bronnen
- Duarte, G. V., Trigo, A. C. M., & Paim de Oliveira, M. F. (2016). Skin disorders during menopause. Cutis, 97(6), 16–23.
- Flament F, Bazin R, Laquieze S, Rubert V, Simonpietri E, Piot B. (2013). Effect of the sun on visible clinical signs of aging in Caucasian skin. PMID: 24101874.
- Harvard T.H. Chan School of Publiec Health. (2021). Collagen. https://hsph.harvard.edu/department/nutrition/
- Just M, Ribera M, Monsó E, Lorenzo JC, Ferrándiz C. (2007). Effect of smoking on skin elastic fibres: morphometric and immunohistochemical analysis. PMID: 17199572. https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/13697137.2022.2050206
- Zouboulis, C. C., Blume-Peytavi, U., Kosmadaki, M., Roó, E., Vexiau-Robert, D., Kerob, D., & Goldstein, S. R. (2022). Skin, hair and beyond: The impact of menopause. Climacteric, 25(5), 434-442. https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/13697137.2022.2050206
Een relaxte overgang begint hier
Krijg de tools die je nodig hebt om relaxter door de overgang te gaan en je lichaam beter te begrijpen. Met tips en inzichten van experts en herkenbare verhalen van andere vrouwen. Press play, not pause.
Tips en advies
Hoe beïnvloedt je bloedsuikerspiegel je hormoonhuishouding tijdens de overgang?
Je bloedsuikerspiegel heeft effect op je hormoonhuishouding en wat je van de overgang merkt. Hoe zit dat precies? En hoe kun je je bloedsuikerspiegel stabiel houden?
Zo beïnvloeden je darmen je hormoonhuishouding tijdens de overgang (en wat kun je doen)?
De rol van de darmen tijdens de overgang wordt nog vaak onderschat. Hoe beïnvloedt de gezondheid van je darmflora je hormoonhuishouding?
Last van opvliegers tijdens de overgang? Dit kun je zelf doen
Acht op de tien vrouwen in de overgang ervaart opvliegers. Wat is ons advies?
