Oorsuizen en de overgang

Tijdens de overgang stoppen je eierstokken met de productie van oestrogeen en progesteron. De geslachtshormoonspiegels dalen en fluctueren sterk. En dat kun je merken, want deze hormonen spelen niet alleen een rol in je voortplantingssysteem, maar hebben o.a. ook invloed op je zenuwstelsel en bloedcirculatie. Hoewel wetenschappers nog niet met zekerheid kunnen stellen dat tinnitus wordt veroorzaakt door de overgang, heerst er wel een sterk vermoeden dat oorsuizen gelinkt kan zijn aan hormonale schommelingen. 

Een lagere oestrogeenspiegel kan leiden tot een verminderde doorbloeding van het oor, waardoor je gevoeliger wordt voor oorsuizen. Ook leidt het afnemende oestrogeen tot minder vochtige slijmvliezen in het lichaam, zo ook in de oren, wat de waarneming van geluid kan veranderen. Dit kan zich uiten in een constant geluid in je oren, zoals een piep, brom of kloppend geluid, dat soms sterker aanwezig is op momenten van stress of vermoeidheid. Ook kun je duizelig worden, gevoelig worden voor bepaalde geluiden of licht gehoorverlies hebben.  

Veel vrouwen ervaren verschillende symptomen in de overgang, zoals opvliegers, slaapproblemen en stemmingswisselingen.

Naast hormonale veranderingen kunnen stress en vermoeidheid je oorsuizen verergeren. Tijdens de overgang kunnen sommige vrouwen een hogere cortisolspiegel krijgen door de hormoonschommelingen. Deze 'vecht-of-vluchtreactie' (de natuurlijke reactie van je lichaam op stress) heeft invloed op je bloeddruk en bloedsomloop. Dat kan oorsuizen versterken.  

Daarnaast kunnen opvliegers en nachtelijk zweten je nachtrust verstoren, wat weer invloed kan hebben op de perceptie van geluid. Zonder voldoende slaap kan je hersenfunctie en je vermogen om met stress om te gaan verslechteren, wat ervoor zorgt dat je oren intenser suizen. Tenslotte kunnen andere medische aandoeningen, zoals een hoge bloeddruk, oorinfecties of de bijwerkingen van bepaalde medicijnen (waaronder antidepressiva, maar mogelijk ook langdurig gebruik van hormoontherapie) oorsuizen verergeren. Bespreek dit altijd met een arts. 

Tinnitus komt even vaak voor bij mannen als bij vrouwen en treft wereldwijd meer dan 740 miljoen volwassenen. Hoewel er nog weinig specifiek onderzoek is gedaan naar oorsuizen en de overgang, vermoeden onderzoekers dat hormonale schommelingen een rol spelen in de ontwikkeling van tinnitus tijdens de overgang. 

Ook blijkt uit een grote meta-analyse dat de kans op tinnitus toeneemt naarmate je ouder wordt. Het verouderingsproces heeft invloed op de werking van je oren. Maar net zoals voor andere (overgangs)klachten geldt, kan oorsuizen ook in de perimenopauze optreden als de hormonen sterk fluctueren. Je klachten kunnen in de postmenopauze, wanneer de hormonen een stabieler (en lager) niveau bereiken, weer afnemen. 

Oorsuizen in de overgang kan een vervelend en soms hardnekkig probleem zijn, maar gelukkig zijn er verschillende stappen die je kunt nemen om het suizen te verminderen.  

• Verminder stress. Van stress is bekend dat het tinnitus kan verergeren. Yoga, mindfulness en meditatie zijn bewezen manieren om je cortisolniveau te verlagen en je zenuwstelsel tot rust te brengen. Ook kan het helpen om waar mogelijk wat minder hooi op je vork te nemen, vaker nee te zeggen en meer rust te pakken gedurende de dag. 
• Geef voorrang aan een goede nachtrust. Tinnitus kan verergeren door vermoeidheid. Goede slaap helpt je hersenen om (externe) prikkels, zoals oorsuizen, beter te verwerken. Zorg voor een goede slaaphygiëne, zoals een regelmatig slaappatroon en het vermijden van schermen voor het slapengaan.  
• Vermijd luid geluid en bescherm je oren. Bescherm je oren tegen harde geluiden. Als je oren al gevoelig zijn, kan blootstelling aan lawaai de klachten verergeren. Gebruik oordopjes in luide omgevingen, zoals tijdens concerten of festivals.  
• Pas je voedingspatroon aan. Voeding heeft invloed op je algemene gezondheid en zenuwfunctie. Vermijd cafeïne, alcohol en suiker, omdat deze stoffen de klachten kunnen verergeren. Gezonde voeding dat rijk is aan antioxidanten, vitamines en mineralen (groente en fruit) helpt om je gezondheid te ondersteunen.  
• Overweeg cognitieve gedragstherapie (CGT). Therapie kan helpen om de manier waarop je tinnitus ervaart te veranderen en de stress en angst die het veroorzaakt te verminderen. 
• Gebruik sound therapy. Geluidstherapie is het gebruik van kalmerende geluiden die de tinnitus verminderen, zoals white noise of rustige muziek. Je brein kan maar op één ding tegelijk focussen, waardoor het oorsuizen minder prominent aanwezig is. 
• Houd een dagboek bij. Schrijf op wanneer je het meeste last hebt van oorsuizen en op welke momenten je er minder last van hebt. Zo kun je patronen bij jezelf ontdekken en triggers (zoals stress, eten of geluid) beter vermijden. 
• Overweeg bepaalde supplementen. Een tekort aan vitamine D en B12 kunnen mogelijk tinnitus veroorzaken, blijkt uit onderzoek. Daarnaast kunnen magnesium en zink een positief effect hebben op je zenuwstelsel en zo mogelijk helpen om je klachten te verminderen. Overleg met je arts voordat je supplementen gaat gebruiken.