Wat zijn de eerste symptomen die je van de overgang kunt merken?

Als vrouw weet je als geen ander wat hormonen met je kunnen doen. Cravings, een kort lontje, weinig energie, allemaal voorbeelden van hormonale klachten die je in je vruchtbare jaren vast wel eens een keer hebt ervaren. We noemen het PMS (premenstrueel syndroom) en iedereen met een menstruatie kan er last van hebben. Als de overgang nadert, kunnen deze hormonale klachten plotseling verergeren of veranderen. Wanneer begint dat? En wat zijn de eerste symptomen die je kunt ervaren van de overgang?  

Het begin van de overgang

De eerste fase van de overgang wordt de perimenopauze genoemd. ‘Peri’ is Grieks voor ‘dichtbij’ en het betekent dus eigenlijk: dichtbij de menopauze. Tijdens deze periode beginnen de oestrogeen- en progesteronspiegels te schommelen en verder te dalen. Je eierstokken maken steeds minder geslachtshormonen aan totdat ze hiermee stoppen en je de menopauze bereikt: de dag van je laatste menstruatie.  

Deze hormonale veranderingen zijn een van de redenen waarom je klachten kunt krijgen. Dalen en schommelen je hormoonspiegels flink, dan heb je meer klachten. Verloopt alles wat geleidelijker, dan heb je minder intense symptomen. 

Wanneer begint de perimenopauze?

Wanneer (en of) je wat van de overgang begint te merken, is niet te voorspellen. Maar ongeveer 80 procent van de vrouwen geeft aan klachten te hebben. We zien dat veel vrouwen de beginnende symptomen zo rond hun 40ste levensjaar oppikken en op je 45ste kun je over het algemeen met zekerheid zeggen dat je in de perimenopauze zit. De fase duurt ongeveer vijf tot zeven jaar. 

Wat zijn de eerste symptomen van de overgang?

Een onregelmatig of veranderend menstruatiepatroon is officieel het eerste teken van de perimenopauze, veroorzaakt door de afnemende werking van de eierstokken. Voor sommige vrouwen blijft het hierbij, maar meestal komt de perimenopauze ook met andere klachten. Soms al voordat je überhaupt wat aan je menstruatiecyclus merkt. 

Andere beginnende overgangsklachten zijn:  

• Vasomotorische klachten (opvliegers en nachtzweten) 
• Stemmingswisselingen 
• Slaapproblemen 
• Minder zin in seks 
• Vaginale droogheid 
• Hevige menstruaties 
• Geheugenproblemen 
• Concentratieproblemen 
• Gevoelige borsten 

Waarom heb je klachten?

Het is goed om te weten dat je klachten niet altijd door enkel de oestrogeen- en progesterondaling worden veroorzaakt. Ook andere factoren kunnen een rol spelen, zoals insulineresistentie, stress of een verminderde werking van de schildklier. 

Ook je voeding en leefstijl, roken en je culturele of etnische achtergrond kunnen een rol spelen. Zo blijkt uit onderzoek dat Japanse, Koreaanse en Zuidoost-Aziatische vrouwen minder last hebben van opvliegers. En op het Mexicaanse schiereiland Yucatán lijken ze opvliegers zelfs helemaal niet te kennen! 

Hoe kun je beginnende symptomen verlichten

De reden waarom je klachten hebt, is vaak een persoonlijke kwestie. Er is daarom ook geen one-size-fits-all aanpak voor het verlichten van klachten. Maar als je goed voor jezelf zorgt, kan je beginnende symptomen van de overgang (sterk) verlichten. 

Het helpt om te begrijpen wat er tijdens de perimenopauze precies in je lichaam gebeurt. Leer je lijf goed kennen en maak stap voor stap aanpassingen in je leefstijl, afhankelijk van de klachten die je ervaart. Denk aan het nemen van meer rust en het minderen met alcohol en suiker. Onderzoek wat je aan jouw klachten kunt doen.  

Wat als je hormonale anticonceptie neemt tijdens de perimenopauze?

Veel vrouwen slikken tijdens de overgang de anticonceptiepil om een zwangerschap te voorkomen. Dat is logisch als je niet zwanger wilt worden, maar de pil heeft ook andere effecten op je lichaam. Zo merk je niet aan je cyclus dat je in perimenopauze zit of de menopauze hebt gehad en kan het overgangsklachten onderdrukken.  

Dat is niet per definitie goed of slecht, maar wel iets waar je je bewust van wilt zijn. In sommige gevallen kan een andere oplossing beter zijn. Of je gedurende de overgang de pil wil blijven slikken, hangt af van je persoonlijke situatie en behoeften.  

👉  Dr. Jael Loefstop legt uit: Wat je wilt weten over het slikken van de anticonceptiepil tijdens de overgang. 

Ook interessant voor jou