Als Wies met haar vriendinnen op vakantie is, valt een van de vrouwen flink uit tegen de rest. Een woedeaanval van jewelste, gevolgd door een huilbui. De overgang kan je mentaal flink te grazen nemen, zo ziet Wies voor het eerst. Een paar jaar later ervaart ze zelf wat de overgang mentaal met je kan doen.
We waren met vier vriendinnen een weekendje weg. Heerlijk bijkletsen, uit eten en wandelen. Een van ons moest zondagochtend al vroeg het huisje verlaten. De avond ervoor vroeg vriendin Suus: "Kunnen jullie mij op tijd wekken, dan kan ik Monique nog even uitzwaaien.”
De volgende ochtend waren we dat vergeten. Toen Suus wakker werd en merkte dat Monique al weg was, werd ze woedend op ons. En niet zomaar een beetje, ze schreeuwde het uit, wel een kwartier lang en eindigde tenslotte in een enorme huilbui. "Het is de overgang," snikte ze, "de laatste tijd word ik boos op alles en iedereen en ben ik totaal mezelf niet meer."
Op dat moment begreep ik het nog niet zo goed, maar twee jaar later was ik zelf aan de beurt en werd me duidelijk hoe de overgang je mentaal te pakken kan hebben. Bij mij uitte het zich niet zozeer in woede, maar in stress. Het minste of geringste vond ik al te veel. Ik voelde me nerveus, maar legde de link met de overgang niet omdat ik gewoon veel aan mijn hoofd had.
Pas achteraf realiseerde ik me dat het wel degelijk de hormonen waren die mij zo uit balans hadden gebracht. Ik had geluk dat ik niet voor een baas werkte waardoor ik niet ook nog met faal- en schuldgevoelens hoefde te worstelen.
Vier vriendinnen van mij, allemaal in de 50 en alle vier met hoge functies, kregen te maken met een burn-out. Altijd wisten ze de ballen hoog te houden en konden ze zonder problemen hun verantwoordelijkheden dragen. Werk combineerden ze met het gezinsleven en nu opeens, pats boem, vielen ze om.
Geen van deze vriendinnen legde de link met de overgang. Het was de werksituatie, een drukke agenda of 'iets anders', maar nee, het kwam niet door de overgang.
Dat is het verraderlijke. Hormonen beïnvloeden de neurotransmitters in het brein, met een kort lontje, geheugen- en concentratiestoornissen en slecht slapen tot gevolg. Veel vrouwen zien dit als persoonlijk falen en gaan maar door. Uit ervaring kan ik vertellen dat het fijn is om te weten dat deze onzekere terugval niet door jou komt, maar door de overgang. Dat idee geeft alleen al veel verlichting.
Het kwam door de werksituatie, een drukke agenda of 'iets anders', maar nee, het kwam niet door de overgang.
Het is belangrijk dat je het bespreekbaar maakt op je werk, ook al is het lastig. Doe je het niet voor jezelf dan doe je het voor de volgende generatie. Ik vind dat op veel vlakken de overgang geen taboe meer is, maar op werkgebied wel. Hoe fijn zou het zijn als de werkgever je hierin kan begeleiden, of in ieder geval begrip kan hebben?
Blijf dus niet worstelen, maar zoek hulp. Blijf aandringen bij je huisarts of ga naar een verpleegkundig overgangsconsulent van de VVOC. Kijk of hormoontherapie wat voor je is. Wees goed voorbereid.
En last but not least: meer dan ooit is gezonde voeding en leefstijl belangrijk in de overgang. Het is saai, maar gas terugnemen helpt goed. Verwacht niet van jezelf dat je op dezelfde voet door moet (of kunt) gaan. Een geruststelling: het komt allemaal weer helemaal goed – en stiekem is dat nieuwe tempo ook heel fijn.
Wies Verbeek (58), is healthy aging journalist, oprichter van de website BLOW.nl en auteur van het boek ’n Beetje Leuk Ouder Worden, 101 verrassende en bewezen tips. En... ze zit midden in de overgang.
Tijdens de overgang kun je allerlei emoties ervaren. Je kunt onder meer last hebben van: prikkelbaarheid, stemmingswisselingen, angstgevoelens, huilbuilen en concentratieproblemen. Ook kun je onrustig, onzeker, emotioneel of somber voelen.