Hoge bloeddruk en de overgang
Een hoge bloeddruk kan meerdere oorzaken hebben; bij vrouwen is de overgang daar één van. Met name na de menopauze vergroot de kans op een hoge bloeddruk, hoewel je dat lang niet altijd merkt. Een hoge bloeddruk blijft vaak onder de radar, maar wie zich er bewust van is kan in actie komen.
Gezond eten, 2 x per week sporten en gematigd alcohol en toch een hoge bloeddruk sinds ik in de overgang zit. Je kunt er zelf niet altijd iets aan doen. - Natascha (53 jaar)
Een hoge bloeddruk komt vaker voor bij mensen ouder dan 40. Hoe verder je in de overgang komt, hoe belangrijker het wordt om je bloeddruk in de gaten te houden. Uit onderzoek blijkt immers dat de afname van geslachtshormonen een grote rol speelt bij een verhoogde bloeddruk. Met name in de postmenopauze wil je er bewust van zijn, zodat je actie kunt ondernemen als dat nodig is.
Wat gebeurt er in je lichaam?
Naast veelvoorkomende klachten zoals opvliegers, slaapproblemen en stemmingswisselingen, ervaren sommige vrouwen ook een hoge bloeddruk als symptoom van de overgang.
Oestrogeen is een onmisbaar hormoon dat bij veel processen in het lichaam is betrokken, zo ook bij een gezond hart en gezonde bloedvaten. Het verwijdt de bloedvaten waardoor bloed moeiteloos door de vaten kan vloeien, vermindert ontstekingen en houdt het cholesterolniveau laag (hoog cholesterol kan leiden tot hartklachten). Enkel goede dingen dus.
Als de oestrogeenspiegels tijdens de overgang langzaam beginnen te dalen en schommelen, kan dat effect hebben op hart en bloedvaten. Waar je hormonen voor de overgang veel deden om je lichaam voor je te laten werken, wordt het tijdens en na de overgang extra belangrijk om goed voor je lichaam te zorgen.
Een hoge bloeddruk wordt niet altijd veroorzaakt door de lage hormoonspiegels. Andere mogelijke oorzaken zijn stress, overgewicht, een inactieve leefstijl, overmatig alcoholgebruik, erfelijkheid of een combinatie van verschillende factoren.
Hoe herken je een hoge bloeddruk?
Het is belangrijk om te weten dat een hoge bloeddruk an sich geen ziekte is, maar wel het risico op andere ziektes vergroot. Denk aan hart- en vaatziekten, nierfalen of een beroerte. De meeste mensen met een hoge bloeddruk merken hier niets van; het wordt ook wel het stille gevaar genoemd. Pas als de bloeddruk erg hoog is, merk je dit aan bijvoorbeeld:
- Hoofdpijn
- Druk op de borst
- Duizeligheid
- Ademhalingsproblemen
- Misselijkheid en/of overgeven
- Wazig zicht of andere veranderingen in het zichtvermogen
- Angstige gevoelens
- Verward of rusteloos gevoel
- Zoemen in de oren
- Bloedneus
- Hartkloppingen
De enige manier om vast te stellen of je een hoge bloeddruk hebt, is door je bloeddrukwaarden te checken. Dat kan heel eenvoudig met een bloeddrukmeter. Via de Hartstichting kun je checken of je bloeddruk goed is.
Wat kun je zelf doen?
Over het algemeen geldt dat wie er een gezonde en actieve leefstijl op nahoudt het risico op een hoge bloeddruk verkleint. Wat dat concreet inhoudt:
- Een gezond eetpatroon dat rijk is aan antioxidanten en ontstekingsremmende voedingsmiddelen wordt in verband gebracht met een lagere bloeddruk. Eet veel groenten en fruit in alle kleuren van de regenboog.
- Beperk je zoutinname. De gemiddelde Nederlander krijgt over het algemeen teveel zout binnen, met name door koken met pakjes en zakjes. Het advies? Niet meer dan zes gram zout per dag. Kook zoveel mogelijk met onbewerkte producten.
- Beweeg dagelijks minstens 30 minuten. Bovenop je dagelijks activiteiten. Een combinatie van cardio en krachttraining laat goede resultaten zien op het verlagen van de bloeddruk bij postmenopauzale vrouwen. Wissel het joggen of fietsen bijvoorbeeld af met pilates of crossfit.
- Beperk stress en neem voldoende rust. Stress is een trigger voor een hoge bloeddruk.
- Rook je? Probeer te stoppen. Roken is een trigger voor veel klachten (al dan niet tijdens de overgang) en vergroot ook de kans op een hoge bloeddruk.
Vind de juiste ondersteuning voor jou
Tijdens de overgang is je lichaam hard voor je aan het werk. Ondersteun je lichaam door gezond te eten, lekker te bewegen en vaak genoeg je rust te pakken. Supplementen kunnen een mooie aanvulling zijn.
Welke behandelingen kunnen helpen?
Bij een hoge bloeddruk is het bijzonder belangrijk om goed te letten op een gezonde voeding rijk aan vitaminen en mineralen en voldoende beweging (minimaal 30 minuten elke dag bovenop dagelijkse activiteiten).
Kan hormoontherapie helpen?
Hormoontherapie kan helpen bij ernstige overgangsklachten zoals stemmingswisselingen, opvliegers en nachtelijk zweten. Heb je naast een hoge bloeddruk ook last van één of meer van deze symptomen? Dan kan hormoontherapie mogelijk verlichting bieden voor deze klachten. Bij hormoontherapie worden tijdelijk de hormonen aangevuld die tijdens de overgang afnemen.
Dagelijkse ondersteuning voor vrouwen boven de 40
Solgar® VM Prime for Women is een zorgvuldig samengesteld multivitaminen- en mineralencomplex. Speciaal ontwikkeld om vrouwen te ondersteunen bij hormonale veranderingen tijdens de overgang, en om je gezondheid elke dag een boost te geven.*
*Gezondheidsclaim(s) in afwachting van goedkeuring door de Europese Commissie.
Bronnen
- Blood Pressure UK (BPUK). (2021). Blood pressure, the menopause and HRT. https://www.bloodpressureuk.org/news/news/blood-pressure-the-menopause-and-hrt-.html
- World Health Organizaton (2023). Hypertension. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/hypertension
- Kulkarni S, O'Farrell I, Erasi M, Kochar MS. (1998). Stress and hypertension. PMID: 9894438.
- Izumi Y, Matsumoto K, Ozawa Y, Kasamaki Y, Shinndo A, Ohta M, Jumabay M, Nakayama T, Yokoyama E, Shimabukuro H, Kawamura H, Cheng Z, Ma Y, Mahmut M. (2007). Effect of age at menopause on blood pressure in postmenopausal women. PMID: 17903686.
- Maas AH, Franke HR. (2009). Women's health in menopause with a focus on hypertension. PMID: 19247469.
- Silva TR, Oppermann K, Reis FM, Spritzer PM. (2021). Nutrition in Menopausal Women: A Narrative Review. PMID: 34201460.
- Robinson AT, Edwards DG, Farquhar WB. (2019). The Influence of Dietary Salt Beyond Blood Pressure. PMID: 31025198.
- Xi H, He Y, Niu Y, Sui X, Zhang J, Zhu R, Xu H, Zhang S, Li Y, Yuan Y, Guo L. (2021). Effect of combined aerobic and resistance exercise on blood pressure in postmenopausal women: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. PMID: 34560198.
Een relaxte overgang begint hier
Krijg de tools die je nodig hebt om relaxter door de overgang te gaan en je lichaam beter te begrijpen. Met tips en inzichten van experts en herkenbare verhalen van andere vrouwen. Press play, not pause.
Tips en advies
Maureen (55): “Ik had geen geduld meer, vooral niet met mijn zoon”
Voor de overgang was Maureen altijd vrolijk, maar opeens kon ze zich over de kleinste dingen opwinden. “Vooral thuis merkte ik dat ik mezelf niet meer was."
Hoe de overgang de band tussen Kim (14) en haar moeder op scherp zet: "Ik voel me net zo verward als mama"
Kim zit midden in de puberteit en haar moeder in de overgang. Dat zorgt voor heel wat botsingen tussen de twee. Kim: "Ik voel me net zo verward als mama".
Wies: "Bekkenbodemtraining, voor als het niet meer zo goed gaat in bed"
Als de bekkenbodemspieren minder sterk zijn, kan klaarkomen dus als minder intens en explosief worden ervaren. Hoe werkt dat precies? Wies legt uit.
FAQ
Ik heb last van hartkloppingen, hoort dat bij de overgang?
Hartkloppingen zijn één van de meest voorkomende klachten van vrouwen in de overgang. Vaak veroorzaakt door oestrogeenschommelingen. Als oestrogeen in het bloed toeneemt, wordt de ader wijder. Neemt het hormoon af, dan trekt de ader samen. Het gevolg? Je hart begint intens te kloppen. Maar schrik niet, hartkloppingen zijn in de meeste gevallen ongevaarlijk.
