Je lichaamsgeur en de overgang
Hoewel je bij een veranderende lichaamsgeur niet direct aan de overgang denkt, kunnen hormoonschommelingen in deze levensfase wel degelijk een rol spelen. Heb je het idee dat je stinkt, dat je zweet ineens (anders) ruikt of dat je perceptie van geur is veranderd? Dat kan je ongemakkelijk of onzeker maken, maar je bent niet de enige wie dit overkomt. Wat is de rol van je hormonen? En vooral: hoe krijg je je normale geur weer terug?
Eerst veranderde m'n menstruatie, later volgde de opvliegers en nu ruik ik ineens vreemd. Ik word er zo zelfbewust van, geen deo helpt! - Lydia (54)
Ondanks dat onderzoek naar zweet, lichaamsgeur en de overgang beperkt is, weten we van bepaalde hormonen dat ze je zweetklieren stimuleren en je natuurlijke geur kunnen veranderen. Hoe dit precies gedurende de overgang verloopt, is niet per se bekend.
Vaak zien we dat klachten van de overgang (zoals gewrichtsklachten, stijfheid en haaruitval) en heviger zijn in de perimenopauze, als de geslachtshormonen sterk schommelen. Naarmate je verder in de postmenopauze komt, verdwijnen de meeste klachten over het algemeen weer. Je lichaam raakt dan langzaam gewend aan de nieuwe, constant lage hormoonspiegels.
Wat gebeurt er in je lichaam?
Je lichaamsgeur wordt bepaald door het type bacterie op je huid en de manier waarop die bacteriën interacteren met het zweet. Het is dus niet enkel het zweet, maar de combinatie van zweet met bacteriën. En dat kan resulteren in een vieze of neutrale geur.
Als je vermoedt dat je opeens anders of sterker ruikt tijdens de overgang, kan dat kloppen. Je hormonen beïnvloeden namelijk je lichaamsgeur. Met name oestrogeen, testosteron en cortisol spelen een rol. Als tijdens de overgang de oestrogeenspiegel daalt, zorgt dat ervoor dat er relatief veel testosteron in je lichaam aanwezig is. Dat kan effect hebben op je zweet- en talgklieren en de hoeveelheid bacteriën die aanwezig zijn, waardoor je sterker kan ruiken.
Testosteron stimuleert daarnaast de aanmaak van androstenol, wat tot een vreemde, muskusachtige lichaamsgeur kan leiden. Ook kan je geurbeleving tijdens de overgang veranderen. Wat betekent dat je dénkt dat je gek ruikt of stinkt, maar dat het in werkelijkheid wel meevalt.
Andere factoren
Bovendien gaat de overgang voor veel vrouwen gepaard met opvliegers en nachtzweten. Je zweet dus meer en die verhoogde zweetproductie kan leiden tot een sterkere lichaamsgeur. Ook voeding kan je zweetproductie en lichaamsgeur beïnvloeden, denk aan sterk gekruid voedsel of koffie.
Daarnaast spelen stress en cortisol een rol. Als je stress hebt, maakt je lichaam zich klaar om te vechten of vluchten (ook als je helemaal niet in een levensbedreigende situatie zit). Je hartslag gaat omhoog, je spieren spannen zich aan en je lichaamstemperatuur stijgt, waardoor je zweetklieren gaan werken. Ook hebben vrouwen in de overgang vaak een hogere cortisolspiegel, waardoor je van nature meer gespannen bent.
Tenslotte kunnen bepaalde factoren of aandoeningen je lichaamsgeur beïnvloeden, zoals diabetes, leverziekten, nierziekten, een overactieve schildklier en antidepressiva.
Wat kun je zelf doen?
Hoewel het dalen van de hormoonspiegels tijdens de overgang onvermijdelijk is, hoeft dat niet te betekenen dat je je klachten maar voor lief moet nemen. Afhankelijk van wat de oorzaak precies is, kun je verschillende dingen doen om vervelende lichaamsgeuren tegen te gaan:
- Drink twee liter water per dag. Water houdt je lichaam gehydrateerd en zorgt ervoor dat je zweet niet zo geconcentreerd is (en dus sterker ruikt). Heb je opvliegers of zweet je veel? Dan wil je ook extra water of kruidenthee drinken.
- Let op wat je consumeert. Suiker, koffie, alcohol en vettig, pittig of sterk gekruid voedsel en sigaretten kunnen bijvoorbeeld effect hebben op je lichaamsgeur. Maar ook gezonde voedingsmiddelen, zoals kool, ui en knoflook. Deze producten bevatten zwavel, wat een onaangename geur kan afgeven. Een voedingsdagboek bijhouden kan helpen.
- Voed je microbioom met pre- en probiotica. Wat je eet, is bepalend voor de bacteriën die op je huid leven, zo blijkt uit onderzoek. Pre- en pobiotica hebben een positief effect op het darm- en huidmicrobioom. Prebiotica vind je van nature in o.a. asperges, knoflook, ui, artisjok, witlof, banaan, tomaat, erwten en bonen. Probiotica vind je van nature in producten als yoghurt, kefir, zuurdesembrood en zuurkool. Ook kun je een supplement overwegen.
- Neem je verzorgingsroutine onder de loep. Dat klinkt als een open deur, maar soms kan een verpakking of marketingleus je op het verkeerde spoor zetten. Wat helpt? Gebruik natuurlijke producten zonder agressieve chemicaliën, aangezien de huid tijdens de overgang gevoeliger kan worden. Kies voor antibacteriële producten die de slechte bacteriën van je huid spoelen.
- Draag ademende kleding en ondergoed. Verkies katoen en linnen boven synthetische stoffen. Zowel katoen als linnen zijn ademende stoffen waarin je minder zweet.
- Vind manieren om stress te verminderen. Stress (cortisol) activeert je zweetklieren. Stel prioriteiten, pak vaker momenten van rust (zonder op je telefoon te scrollen), probeer yoga of mindfulness, etc. Er zijn talloze manieren om de stressreactie in je lichaam te verminderen, zoek uit wat werkt voor jou.
- Heb je last van opvliegers? Probeer deze te verminderen. Deze tips kunnen helpen.
Medicatie bij vreemde lichaamsgeur
Een vreemde lichaamsgeur kan vervelend zijn. Hormoontherapie kan je ongemakken mogelijk verminderen.
Welke behandelingen kunnen helpen?
Eén ding is zeker: als je tijdens de overgang last krijgt van hormonale klachten, dan kun je daar wat aan doen. Supplementen kunnen de extra ondersteuning bieden die je nodig hebt. Zijn je klachten hevig? Dan kan hormoontherapie een veilige en snelle behandeloptie zijn.
Supplementen bij veranderde lichaamsgeur
De supplementen van Solgar worden gemaakt op basis van onderbouwd wetenschappelijk onderzoek en kunnen helpen om overgangsklachten te verlichten. Solgar® MenoPrime is bijvoorbeeld speciaal ontwikkeld voor vrouwen in de overgang. Het bevat botanische extracten van Siberische rabarber en saffraan, wat helpt bij verschillende overgangsklachten*. Saffraan heeft daarnaast een rustgevende en opbeurende werking*.
*Gezondheidsclaim(s) in afwachting van goedkeuring door de Europese Commissie.
Hormoontherapie bij vervelende lichaamsgeur
Hormoontherapie (HST) is een medische behandeling die hevige klachten van de overgang kan verlichten. Denk daarbij aan een slechte nachtrust, nachtzweten en opvliegers. Met de behandeling vul je het natuurlijke verlies van bepaalde geslachtshormonen tijdens de overgang tijdelijk aan. Ook bij een vreemde lichaamsgeur kan hormoontherapie een optie zijn. Behandeling met zowel bio-identieke als synthetische hormonen is mogelijk.
Bronnen
- Golen T, Riciotti H. Harvard Health Publishing. (2023). Why has my natural scent changed during perimenopause? https://www.health.harvard.edu/womens-health/why-has-my-natural-scent-changed-during-perimenopause
- Kassel G, Shilpa A. Healthline. (2023). Is There a Relationship Between Menopause and Body Odor? https://www.healthline.com/health/menopause-body-odor
- Woods NF, Mitchell ES, Smith-Dijulio K. (2009). Cortisol levels during the menopausal transition and early postmenopause: observations from the Seattle Midlife Women's Health Study. PMID: 19322116.
- NHS. (2021). Body Odor (BO). https://www.nhs.uk/conditions/body-odour-bo/
- Cleveland Clinic. (2022). Body Odor. https://my.clevelandclinic.org/health/symptoms/17865-body-odor
Een relaxte overgang begint hier
Krijg de tools die je nodig hebt om relaxter door de overgang te gaan en je lichaam beter te begrijpen. Met tips en inzichten van experts en herkenbare verhalen van andere vrouwen. Press play, not pause.
Tips en advies
Hoe beïnvloedt de anticonceptiepil de overgang en je klachten? Een arts legt uit
Veel vrouwen slikken de anticonceptiepil om een zwangerschap te voorkomen. Ook tijdens de overgang. Wat is de invloed van de pil op de overgang en jouw klachten?
Intermittent fasting tijdens de overgang? Een hormoontherapeut geeft tips
Intermittent fasting is geen one-size-fits-all oplossing, toch toont het goede resultaten voor vrouwen in de overgang. Is het wat voor jou? En wat wil je weten?
Mildred (46): “Laat je niet uit het veld slaan door één arts die je vertelt dat het erbij hoort"
De overgang verliep voor Mildred niet vlekkeloos. Denk: opvliegers, weinig zin in seks, futloosheid, de hele mikmak. Ze probeerde van alles, de oplossing vond ze online.
FAQ
Mijn vagina ruikt vreemd. Wat kan ik doen?
Veranderingen in je vaginale geur kunnen wijzen op een vaginale schimmelinfectie. Ruikt je vagina ineens sterk, rot, visachtige en/of gistachtig? Raadpleeg dan je huisarts. Andere klachten zijn: jeuk, een branderig gevoel, witte/brokkelige afscheiding, rode, opgezwollen vagina en pijn tijdens het plassen of vrijen.
M’n lichaamsgeur wordt niet beter, ondanks jullie tips. Wat kan ik doen?
Als je lange last blijft houden van een sterke, onaangename geur kan er meer aan de hand zijn. Raadpleeg een huisarts om een eventuele onderliggende oorzaak uit te sluiten.
07173
